Taalontwikkeling

Ooit hebben we allemaal leren spreken. Dat ging vanzelf en lijkt zo eenvoudig. Maar dat is het niet. Taalontwikkeling is een ingewikkeld proces dat verloopt volgens bepaalde stadia. Bij sommige kinderen is deze ontwikkeling afwijkend of vertraagd. Een kind spreekt dan bijvoorbeeld opvallend minder of in veel eenvoudiger zinnen dan leeftijdgenootjes. Het heeft moeite te begrijpen wat er gezegd wordt en/of moeite om zich te uiten. We spreken dan van een taalontwikkelingsprobleem of vertraagde taalontwikkeling.

Vertraagde taalontwikkeling/taalontwikkelingsproblemen

Een vertraging in de taalontwikkeling geeft vaak problemen omdat een kind niet door de omgeving wordt begrepen en zich niet goed kan uiten. Dit kan tot gedragsproblemen leiden. Een kind wordt opstandig en driftig als het niet wordt begrepen of het gaat zich juist steeds meer terugtrekken. Ook het leren op school kan moeizamer verlopen.

Een vertraagde taalontwikkeling kan samenhangen met andere problemen, zoals spraakontwikkelingsproblemen, slechthorendheid of een algehele achterstand. Het komt ook voor dat taalontwikkelingsproblemen op zichzelf staan en dat er geen duidelijke oorzaak voor wordt gevonden.

Vaak worden kinderen via het consultatiebureau, de peuterspeelzaal, het kinderdagverblijf of school bij ons aangemeld met twijfels over de taalontwikkeling.

Wat valt op als sprake is van een taalontwikkelingsprobleem?

Als u als ouder twijfelt let u dan op de onderstaande punten en vergelijk uw kind met leeftijdgenootjes.

• Niet spreken/weinig spreken in vergelijking met leeftijdgenoten
  moeite met het gebruik van de juiste grammaticale regels (kromme zinnen, verkeerd gebruik van werkwoorden);
• Woorden worden niet gecombineerd tot zinnen, maar blijven losse stukjes;
• Moeite met begrijpen van wat tegen hem/haar wordt gezegd;
• Moeite met opvolgen van opdrachten;
• Moeite met het opnemen van informatie in de klas;
• Moeite met het voeren van een gesprek;
• Onbekenden begrijpen uw kind niet als hij/zij praat;
• Moeite met het vinden van de juiste woorden;
• Moeite met vertellen wat er is gebeurd of wat hij/zij heeft gedaan.

Meertaligheid

Bij het leren van taal is de kwaliteit van het aanbod van het grootste belang. Daarmee wordt bedoeld dat taal goed wordt aangeboden: goede zinnen en woorden die duidelijk worden uitgesproken. Een kind dat één taal goed kan leren, zal geen moeite hebben met het leren van een tweede taal. Zijn er problemen met het leren van de ene taal? Dan zijn die er ook met het leren van de andere taal en spreken we van een taalontwikkelingsprobleem.

Het leren van twee talen verloopt anders dan het leren van een enkele taal. Daarbij is van belang of sprake is van simultane of sequentiële tweede taalverwerving. Bij simultane tweede taalverwerving zijn beide talen vanaf de geboorte aangeboden. Bij sequentiële tweede taalverwerving wordt eerst de ene, later de ander taal aangeboden.

Bij sequentiële tweede taalverwerving wordt vaak thuis een andere taal gesproken en komt het Nederlands er later bij. Op school kan dat problemen geven. Als sprake is van een normale tweede taalverwerving, dan haalt een kind de taalachterstand in en is er niets aan de hand. Verloopt de tweede taalverwerving moeizaam, dan is mogelijk sprake van een taalontwikkelingsprobleem en is een logopedisch onderzoek zinvol.

Wat kunnen wij doen

Wij kunnen de taal van uw kind uitgebreid onderzoeken aan de hand van gestandaardiseerde tests. Afhankelijk van de leeftijd kunnen we daarbij verschillende onderdelen van de taal onderscheiden bijvoorbeeld woordenschat, zinsbouw, taalbegrip. Na onderzoek kunnen we vaststellen met welke onderdelen een kind moeite heeft en een behandelplan maken dat erop is gericht dat onderdeel doelgericht te behandelen en te verbeteren. Als ouder heeft u een hele belangrijke rol bij het taalontwikkelingsproces van uw kind. Meestal bestaat de behandeling dan ook niet alleen uit directe behandeling, maar uit een combinatie van directe behandeling en adviezen en begeleiding van u als ouders.

Meer informatie over taalontwikkeling en meertaligheid vindt u via de link: http://kindentaal.logopedie.nl/